تصمیمات مقطعی برای بنزین ؛ ترجیح سلیقه بر برنامه

به گزارش خبرنگار مهر، هرچند اقدام سهمیه بندی بنزین در ابتدا شوک بزرگی را به کشور وارد کرد اما نمی توان در این که سهمیه بندی بنزین راهکار مناسب و جسورانه ای از سوی دولت برای جلوگیری از مصرف بی رویه و قاچاق این فرآورده بود تردیدی داشت.

این اقدام شجاعانه امیدی را مبنی بر پایان خوش قصه پرغصه بنزین در دل دلسوزان مملکت به وجود آورد، زیرا تصور می رود علیرغم کاستیهای احتمالی گامهای مثبتی در جهت صرفه جویی در مصرف سوخت برداشته شده است.

اگر چه اجرای این طرح ملی با چنین وسعتی نیازمند فراهم شدن زیرساختهایی است و پیاده سازی آن در کنار مزایای طرح مشکلات عدیده ای را به وجود آورده، اما اکنون پس از گذشت 8 ماه از آغاز سهمیه بندی بنزین و با فاصله گرفتن از فضای احساسی ابتدای طرح فرصت مناسبی برای ارزیابی آن ایجاد شده است.

شکل گیری بازار سیاه، شلوغی مجدد خیابانها، ترافیک و مسائلی که پیش از سهمیه بندی هم وجود داشت نشان دهنده آن است که دولت در اجرای بزرگترین هدف خود که همانا کنترل لجام گسیخته مصرف بود موفقیت 100 درصدی کسب نکرده است.

شکی نیست که سهمیه بندی بنزین در کشوری که دارای ذخایر عظیم نفت و گاز است راهکار اصولی و منطقی در درازمدت نیست، اما سئوال اینجاست اکنون که این طرح برای کاهش مصرف اجرا شده است چرا نباید به آن پایبند بود.

این در حالی است که تغییر در میزان سهمیه خودروهای شخصی و عمومی و عرضه بنزین به مناسبتهای مختلف نشان از اجرای صحیح و با برنامه این طرح ندارد. گواه این مدعا این است که چندی پیش مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی به صراحت مخالفت خود را با ارائه بنزین نوروزی اعلام کرد و آن را مغایر با اهداف سهمیه بندی دانست، اما ستاد تبصره 13 بدون توجه به مخالفتهای برخی مسئولان یکصد لیتر بنزین برای نوروز اختصاص داد تا خیال پر مصرفها را بیش از پیش راحت کند.

به گفته محمدرضا نعمت زاده معاون وزیر نفت، وضعیت ترافیک نشان دهنده آن است که مردم در تهیه سوخت مشکلی ندارند پس اصولا نیازی به عرضه بنزین مازاد نیست. در این شرایط می توان گفت اگر کشور با کمبود بنزین مواجه است و بودجه ای هم برای واردات در دست دولت نیست عرضه بنزین به مناسبتهای مختلف آن هم در شرایطی که دولت به شدت با آن مخالف است، چه توجیهی می تواند داشته باشد.

از سوی دیگر، در روزهای آغازین سهمیه بندی اعلام شد مردم می توانند تا چهار ماه مصرف خود را پیش خور کرده و عرضه بنزین آزاد تا 2 ماه منتفی است. اعلام این تصمیم موجب کاهش مصرف بنزین به طور محسوس در کشور شد و مصرف این فرآورده را تا 51 میلیون لیتر در روز کاهش داد، اما تصمیمات بعدی نظیر کوتاه شدن دوره سهمیه بندی، دادن سهمیه بنزین به استانداریها برای عرضه طبق تشخیص و بالاخره ارائه بنزین اضافی تحت عناوین مختلف راه را بر صرفه جویی در سوخت بست.

این در حالی است که دولت با عرضه بنزین آزاد که در چنین شرایطی می تواند گرهگشای بسیاری از مشکلات باشد به شدت مخالفت می کند. اما به نظر می رسد در شرایط فعلی بهترین راه حل برای دولت این است که در یک بازار شفاف امکان تهیه بنزین آزاد را برای پر مصرفها فراهم آورد.

به هرحال طبق گفته کارشناسان، اضافه کردن سهمیه ها برای گریز از عرضه بنزین آزاد چیزی جز بازگشت به عقب و شکست طرح سهمیه بندی نیست.